برف اممار barfammār واژه ای است لری که به دوره ای سرد و پربرف از سال گفته می شود ( حدود یک ماه). واژه برف اممار به صورت تحت اللفظی یعنی انباربرف که دلالت بر تراکم و انباشته شدن برف دارد. به نظر می رسد هنگامه اصلی برف اممار تقریبا از اواسط دی ماه تا اواسط بهمن بوده است( تقریبا مقارن با ماه ژانویه در تقویم میلادی) .
واژه برف اممار در کردی سورانی نیز بصورت بَفراَنبار ( با خط کردی: به فره نبار) وجود دارد و در تقویم کردی سورانی معادل دیماه در نظر گرفته شده است هرچند در برخی تقویم های کردی معادل ماه ژانویه هم آمده است.
واژه برف اممار را گاه درکاربرد لری قدیم معادل ماهِ وسطی زمسون( همان بهمن ماه) و گاه معادل همان دوره اواسط دی تا بهمن به کار می برده اند.
در گاهشماری عشایر لر ماه بهمن را ماه لَرکُشون( لرکشون می نامیده اند که ترجمه تحت اللفظی آن یعنی لاغرکشان) و علت آن تلف شدن دام های نحیف بر اثر سرمای شدید و کمبود علوفه بوده است. گاه از ماه بهمن تحت عنوان ” ماه رهبنون( راهبندان) نیز یاد می کرده اند که دلیل آن انسداد راهها بر اثر بارش و انباشت شدید برف بوده است.
خلاصه اینکه هرچند تفاوت هایی وجود داشته است و چیزی به نام تقویم رسمی یا جا افتاده لری وجود نداشته است ولی در فولکلور لری سه نام برای بهمن ماه یافت می شود: برف اممار، لرکشون و رهبنون که همگی ریشه در تجربه معیشت و هواشناسی سنتی مردم لر داشته است
در گزارشی پژوهشی که سال ۹۰ درمورد نام ماههای لری منتشر کردم نیز به دو مورد برف اممار و لرکشون اشاره شده بود.
غلامرضا مهرآموز
ضرورت بازاندیشی و بازسازی هویت زبان های لکی، مینجایی و بختیاری
ضرورت بازاندیشی و بازسازی هویت زبان های لکی، مینجایی و بختیاری
ادامه مطلباگر زبان مادری از کسی دریغ شود، دچار چه رنجهایی می شود
زبان مادری، لری، کردی، ترکی، لری لکی
ادامه مطلب