ڤیرشناسی دونسمٱنی ئٱ کاْ ڤا ڤ کار گرتن رٱڤش دونسمٱنی ڤ پژۊهش ۉ موتالعٱ ڤیر (برج)، فرایٱن برجمٱن ۉ رٱفتار د مۉجۊدؽا زنٱ مؽ پٱردازٱ. ڤ عبارٱتؽ تر، ڤیرشناسی ڤ مٱبهٱسؽا رٱفتار ۉ فرایٱنؽا ڤیرمٱن مؽ پٱردازٱ. مٱنزۊر د «رٱفتار»، کولٛ جیلٛؽا، کنشؽا ۉ رٱفتار قابل دیئن موستقیم ۉ غاٛرموستقیم ٱ؛ ۉ مٱنزۊر د «فرایٱنؽا ڤیرمٱن»، مٱبهٱسؽایؽ جۊر اٛئساس، اْدراک، فگر، هۊش، شٱخسؽئٱت، هٱیٱجان ۉ ٱنگیزش، هافزٱ ۉ… ئٱ.

شرۊ پژۊهش‌ؽا ڤیرشناختی ڤ شؽڤات دونسمٱنی ۉ آکادمیک، ڤ آخرؽا قٱرن هڤدٱئم ۉ ٱڤلؽا قٱرن هژدٱئم ڤرمؽگٱردٱ؛ نۊئٱ گوت اْکتشافات ۉ ڤااْشکافتؽا قابل تٱڤٱجۏ د ڤیرشناسی، تٱنڳؽا د هدۊد ۱۵۰ سال نوئا شرۊ بیٱ، ۉ یٱ د هالؽ ئٱ کاْ دونسمٱنی تٱجربی تر د ڤیرگارؽ بلنڳتر ۉ پوربارتر بٱهٱردارٱن. ٱلڤٱت مٱبهٱسؽا مٱربۊت ڤ برج ۉ ڤیر قٱرنؽا ئٱ کاْ برج موتفٱکرؽا ناْ ڤ خوش مٱشغۊل کردٱ ۉ ٱسٱرؽا مٱکتۊب ڤٱ د دونسمٱنؽا یۊنان دمادار ۉ موتفٱکرؽایؽ جۊر سۏقرات، ٱفلاتۊن ۉ اْرٱستۊ هٱم د دٱس هؽ، ڤلی اؽ تٱلٛ د دونسمٱنی تا نوئا ڤیرشناسی جدید، ڤ تۉر مودٱڤن ۉ آکادمیک مۉرد موتالعٱ قرار نٱگرتٱ بی.