جفت کمینه به کوچکترین واحد آوایی در کلمه گفته می شود که جایگزینی و تغییر آن باعث تغییر معنی در کلمه می شود، مثلا اگر در واژه ی زرد بجای ز از د استفاده کنیم می شود درد که معنای متفاوتی دارد یا اگر بجای پ در پر از ب استفاده کنیم بر به دست می آید که واژه ای با معنای متفاوت است.
یکی از معیارهای اینکه آیا یک آوا یک تکواج phoneme ( یا حرف و واج) مستقل است یا خیر همین وجود جفت کمینه است. مثلا لام معمولی l و لام یائی دو تکواج مستقل هستند زیرا معنی را عوض می کنند پس نیاز به دو کاراکتر( حرف) مستقل در خط دارند
tal تلخ
ولی
tał نهال
gol گل
ولی
goł خوشه گندم و جو…