نیسمون nisêmon =ادبیات
نیسمون یک کهنواژه ی لری در آستانه فراموشی کامل بوده است
نیسمون(یا نیسموݩ) از دو جزء (تکواژ) تشکیل شده است:
نیس(=مخفف نویس)+ مون(=مان)
در اصل به معنی نویسندگی یا شیوه نوشتن و سبک قلم بوده، مثلا:
فلانی نیسمونnisêmon خویی داره.
از اواخر د هه ۸۰ فعالان فرهنگی لر این کهنواژه لری را که داشت از بین می رفت ارتقاء معنی داده و به عنوان معادل لری ادبیات در نظر گرفته اند. این تکنیک امروزی کردن ارتقای معنی واژگان کهن را در واژه سازی و معادل گزینی “بسط استعاری معنا” می نامند و در همه زبان ها هم به عنوان یکی از تکنیک های واژه سازی استفاده می شود. پیتر نیومارک ترجمه شناس نامدار انگلیسی این فن را cultural equivalence می نامد یعنی معادل سازی فرهنگی که بدین مفهوم است که در معادل سازی اصطلاحات نوین در یک زبان گاه لازم نیست که نوواژه سازی (neologism) کنیم بلکه در کلمات کهن آن زبان و فرهنگ می گردیم و واژه ای را پیدا می کنیم که به نوعی معنایی نزدیک به معنای واژه مورد معادلسازی داشته باشد پس آن واژه ی کهن را معنی نوینی احیاء می کنیم. واژه ی فرهنگ در زبان فارسی نیز با این تکنیک در مقابل cullture انتخاب شده است . جالب این است که خود معادل ادبیات در زبان های اروپایی که literature است از بُنِ letter می آید یعنی حرف، نویسه، نوشتن
بدین ترتیب از نیسمون(ادبیات) کلمات زیر به راحتی مشتق می شوند
نیسمونی: ادبی nisêmoni
نیسمونشناس/ نیسمون ڤارٱس= ادیب
نیسمون پٱرڤٱر= ادب پرور
واژه نسیمون از زمان معرفی از اواخر دهه ۸۰ مورد توجه نویسندگان و فعالان فرهنگی لر قرار گرفته است.
منبع:سایت لورتین
ارگاتیو گسسته در لری جنوبی
ارگاتیو گسسته در لری، مردم لر، زبانهای مردم لر، لرها، لرستان، لری مینجایی، لکی
ادامه مطلببرگردان لری مینجایی شعری از بختیار علی
لری مینجایی، بختیارعلی، لری لکی، لری بختیاری، لری جنوبی
ادامه مطلبترجمه فارسی کتاب «گویششناسی» (Dialectology) ترجمه مشترک سامان سامنی و اکرم شکاریان بهزادی منتشر میشود.
انتشار ترجمه فارسی کتاب «گویششناسی» ترجمه مشترک سامان سامنی و اکرم شکاریان بهزادی
ادامه مطلب