دوستان شناسه دوم شخص جمع در لری مینجایی و ثلاث یت (یا یتون) هست نه ید و در شناسه یت (یتون) تلفظ ی بصورت یاء مجهول î است نه ای کشیده فارسی
بنویسیم بَپُرسیت(یا بَپُرسیتون) نه بَپُرسید
رتیت( یا رتیتون) نه رَتید( رفتید)
بیائیت( یا بیائیتون) نه بیاید
بجمیت( یا بَجمیتون) نه بَجمید( بجنبید)
بلاونیت( یا بلاونیتون) نه بلاونید: تسکین دهید، آرام کنید- مویه بخوانید
شناسه یت لری کهن تر از ید است. شناسه یت بعدها از طریق فرایند voicing( واکدار شدن) و تغییر یاء مجهول از حالت lax( خفیف) به tense(کشیده ) به ید در فارسی تبدیل شد. این گونه مثال ها و موارد که تعدادشان فراوان است به روشنی نشان می دهد بر خلاف تصور عامه، لری از تغییر شکل فارسی دری مشتق نشده است بلکه در بسیاری موارد کهن تر و اصیل تر از آن است.
نکته دیگر اینکه حالت یتون برای شناسه دوم شخص جمع در صرف افعال اصالت بیشتری نسبت به یت دارد
اومائیتون اصیل تر از اومائیت ( آمدید)
گوتیتون اصیل تر از گوتیت( گفتید)
شیوَنیتون اصیل تر از شیوَنیت( بر هم زدید)
و نکته آخر اینکه شناسه یتون در لرستان فیلی، به هنگام ختم به سکون، نون پایانی آن موقتا پنهان شده و خوانده نمی شود:
رتیتو(=رتیتون)
اومائیتو(= اومائیتون)
مئ لاونیتو(= مئ لاونیتون)
بپُرسیتو(= بَپُرسیتون)
این شناسه دوم شخص جمع یت( یتون) در لری کهگیلویه و بویراحمد نیز وجود دارد:
اومییت( اومییتو)
نگاهی به افسانه هونه هالۊ
افسانه های لری، لرهای لک زبان، لری مینجایی، لری بختیاری، لری جنوبی
ادامه مطلبترجمه فارسی کتاب «گویششناسی» (Dialectology) ترجمه مشترک سامان سامنی و اکرم شکاریان بهزادی منتشر میشود.
انتشار ترجمه فارسی کتاب «گویششناسی» ترجمه مشترک سامان سامنی و اکرم شکاریان بهزادی
ادامه مطلب